Bu gün kullanılan Milâdi Takvimin aslı Roma Takvimine dayanmaktadır. Başlangıçta bir yılda; 4’ü 31 gün ve 6’sı 30 gün olmak üzere 10 ay ve 304 günü olan bir takvim kullanılmaya başlanmıştır. M.Ö. VII. Yüzyılda Roma İmparatorluğu’nda Numa Pompilius zamanında ayın dünyanın etrafındaki dolanımını esas alan ve yeni ayın doğuşu ile beraber başlayan 12 aylık ve 354 günlük ay takvimine geçilmiştir. Bu takvim sistemi ile mevsimler arasındaki uyumsuzluğu gidermek için 2 yılda bir 22 Şubat ile 23 Şubat’ın arasına, 22(artık yıllarda 23) günlük Mercedonius adıyla 13. yeni bir ay eklenmiştir. Bir yıl ortalama 365, artık yıllarda ise 366 gün oluyordu.
Mevsimler arasında uyum sağlamak için de 33 ve 34 günlük iki ay Kasım ve Aralık aylarının arasına eklenmiştir. Daha önce Şubat’ın 22 sinden sonra eklenen 22 (23) günlük Mercedonius ayıyla beraber bir yıl 455, (artık yıllarda 456) güne çıkarılmış bu nedenle M.Ö. 46 yılına KARIŞIK YIL denilmiştir. Bu karışık yıldan sonra ilkbaharın başlangıcı 25 Mart olarak tespit edildi ve yılın başlangıcı 1 Mart’ tan 1 Ocak gününe alındı.
Roma Kralı Julius Sezar, İskenderiyeli astronom Sosigenes’ in tavsiyelerine uyarak M.Ö. 45 yılında; dünyanın güneş etrafında dolanımını esas alan 365,25 günlük takvim sistemini uygun görmüş ve 4’e bölünebilen artık yıllar 366, diğer yıllar 365 günden oluşan normal yıl, Ocak ayı da yılbaşı olarak kabul edilmiştir. Yıl 12 ay olacak, ay süreleri Ocaktan başlayarak, 31, 28 (29), 31, 30, 31, 30, 31, 31, 30, 31, 30, 31 gün alınacaktır. Julius Sezar’ın adına ithafen de Jülyen Takvimi denmiştir.
Julius Sezar’ın öldürülmesinden sonra, takvimde yaptığı ıslahat sekteye uğramış; bu düzenlemeleri yapan Pontifiks’ler 4 yılda bir artık yıl yerine, üç yılda bir artık yıl uygulamaya başlamışlar, böylelikle 36 yılda 9 yıl yerine 12 artık yıl eklenmiş oldu. M.Ö. 8. yılda Augustos, bu kaymayı düzeltmek için 12 yıl süreyle artık yıl uygulamasını durdurmuş, M.S. 5. yıldan itibaren Jülyen Takvimi Reformu muntazaman uygulanmaya konulmuştur. Bu tarihten önceki 50 yıla da YANLIŞ JÜLYEN YILLARI denilmiştir.
Gregoryen Takvimi’nde bir yıl; 365.2422 gün olduğu halde, Jülyen Takvimi’nde bir yıl 365,25 gün olarak kabul edildiğinden ve Jülyen yılından 0,0078 gün daha kısadır. Bu nedenle 400 yılda 3 gün geri kalmakta, mevsimler arasında uyumsuzluk meydana gelmektedir. Bu uyumsuzluğu gidermek amacıyla M.S. 1582 yılında Papa XIII. Gregorius, Jülyen Takvimi’nde reform yapılmasını emretti. Yapılan reform neticesinde:
1- M.S. 352 yılında toplanan İznik Konsili’nden 1582 yılına kadar geçen 1257 yıl içerisinde Jülyen Takvimi yaklaşık 10 gün geri kaldığından, 4 Ekim gününü takip eden günün 5 Ekim değil, 15 Ekim olarak uygulanması,
2- Son iki rakamı 00 ile biten yıllardan 400’e bölünebilen (1600,2000 gibi) yılların artık yıl olarak, 1800 ve 1900 gibi sonu iki sıfırla biten yılların normal yıl olarak kabul edilmesi,
3- Hz. İsa’ nın doğum gününün tarih başlangıcı olarak alınmasına karar verilmiştir.
Gregoryen Takvimi’ne göre; bir yılın ortalama süresi; 365,2425 gündür. Bir dönencel yıl ise 365,2422 gündür. Aradaki 0,0003 gün 1582 den beri biriken hataların sonucu olarak 4317 yılda bir gün fazla olacaktır.
Gregoryen Takvimi’ndeki; Mart, Mayıs ve Ağustos adları Roma; Şubat, Nisan, Haziran, Temmuz ve Eylül ayları Süryani; Ekim, Kasım, Aralık, Ocak ayları ise Türkçe kökenlidir.
(Diyanet internet sitesinden kısaltılarak alınmıştır.)
Comentários