Bir müddetten beri Batı Trakya köylerinin adlarıyla ilgili araştırma yapmaktayım. Bu araştırmalarım sonunda nihayet bir yerlere kadar gelindi. Her ne kadar araştırma bitmemiş ise de elimde olan sonuçları siz okuyucularımla paylaşmak istiyorum . Verilen köy sayısı kesin olmayıp, hâlen meskûn olan köylerin tesbit edebildiklerimizin tamamını listemize aldık. Eski belgelerde adları geçen, ancak bugün yerleri bile bilinmeyen daha pek çok köyümüz vardır. Bu köylerin bazılarının adını ilk defa duyacaksınız. Bunlardan ancak tesbit edebildiklerimiz bu listede yer almaktadır. Eğer bu listede eksik, fazla, yahut yanlış bir bilgi tesbit eden olursa lütfen tarafımıza bildirmeleri rica olunur. Bu liste yeni bilgiler edinildikçe değiştirilecektir. Daha güvenli bir liste oluşturmak için siz de lütfen yardımcı olun. Her türlü yardımınız makbulümüzdür.
Faruk Yusuf
Trakya’daki köylerin adlarının değiştirilmesine B.T.’nın 1919-1920 yıllarında Yunanistan tarafından ilhak edilmesinden sonra başlanmıştır. Doğu Trakya ve Batı Trakya’daki yerleşim yerlerinin adlarının büyük çoğunluğu daha 1920 yılında değiştirilmiş, 1926, 1928, 1933, 1940, 1949, 1953, 1954, 1963 ve 1965 yılında da Yunanca adların bazıları ikinci defa değiştirilerek bugünkü şeklini almıştır. Liste hakkında açıklamalar : Listenin 1. sütununda köylerin Yunan harfleriyle bugünkü resmî Yunanca adları verilmiştir. 2. Sütunda Yunanca adların Türkçe harfleriyle okunuşları verilmiştir. 3. Sütunda ise bugün bilinen ve halkımızın da kullandığı adlar verilmiştir. Gerek 1. Sütunda, gerek 3. sütunda parantez içinde verilen adlar ise bu gün dahi kullanılagelen, yahut eski belgelerden veya haritalardan araştırılarak bulunmuş olup ileride araştırma yapmak isteyenlere yardım için verilmiştir. 4. sütunda 2011 yılı genel nüfus sayımında elde edilen rakamlardır. 5. sütunda ise tesbit edebildiğimiz kadar köylerimizin adlarının değiştirldiği yıllar verilmiştir. Listemizin herhangi bir sütununda dört tire (----) işaretli olan köylerin haklarında bir bilgi edinemediğimiz köylerdir. Yanlarına soru (?) işareti olan köyler ise, haklarında bilgi bulamadığımız, yahut bulduğumuz bilgilerden emin olamadığımız köylerimizdir. Terk edilmiş, yahut 2011 yılı nüfus sayımında artık meskûn olarak görülmeyen (sıfır nüfus) köylerden ve tesbit edebildiklerimiz yıldızla (*) işaretlenmiştir.Yanlarında parantez içinde (Çiftliği) yazılan köyler ise, eskiden çiftlik olan ve daha sonra kamulaştırılarak Türkiye’den mubadil olarak gelen Rumlar için kurulan köylerdir. Bu çiftlikler hakkında 2018 yılı Saatli Batı Trakya Takvimi’mizde daha geniş açıklama vardır.
Rodop İli’ne bağlı Bekirli (Pelekiti) köyü nüfusu 2011 yılında yapılan son Genel Nüfus Sayımı’nda Arabacıköy (Amaksades) köyü ile beraber sayıldığından iki köyün nüfusları birlikte verilmiştir. Aynı durum İskeçe (Ksanthi) İli’ne bağlı Kireççiler (Hrisa) köyünün de nüfusu İskeçe (Ksanthi) şehrinin nüfusu ile birlikte verilmiştir. Ayrıca İskeçe ilinin Ova belediyesi olan Topiros Belediyesi’ne bağlı olan Göynüklü (İliopetra) ve Gencerli (Kentiti) köyleri zaten arazi olarak da çoktan beri birleşik durumdaydılar. Bu iki köy İliokentima (Ηλιοκέντιμα) adı altında birleştirilerek nüfus sayıları birlikte verilmektedir.
Bu listenin hazırlanmasında yararlanılan kaynaklar :
1) Başlıcası; yıllardan beri köy adları ile ilgili tutmuş olduğumuz notlar ve topladığımız belgelerden;
2) Dimitri Lithoksou (Δημήτρη Λιθοξόου)’nun www.lithoksou.net adresindeki sitesindeki bilgilerden;
3) Thrakikos İlektronikos Thisavros sitesindn;
4) 1920 yılında Yunan idaresindeki Trakya Genel Valiliği’nin (Γενική Διοίκησις Θράκης) (Doğu Trakya ve Batı Trakya dahil) yayınladığı ve her ne kadar harap olmuşsa da; babam merhum Yusufoğlu İsmail Efendi’den bir hatıra olarak sakladığım ve değiştirilen yerleşim yerlerinin Türkçe ve yeni Yunanca adlarının listesinden yararlanılmıştır.
2020 yılı Batı Trakya Takvimi’mizin ön kapağı içinde, 30 Kasım 1949 yılında yayınlanan bir Kral İradesi’nde (www.litoksou.net) İskeçe İli’mizde bazı köylerin ve Ahaiya (Patra) ilinde de bir köyün adlarının değiştirilmesine dair kararı yayınlıyoruz. Kararın orijinali bizim takvim sayfasından biraz daha büyük olduğu için küçülterek sayfaya sığdırdık.Yazı; zamanın ruhuna uygun olarak katharevusa (Καθαρεύουσα) yazım kurallarına uygun olarak yazılmıştır.
(1) Bugünkü Edirne, Kırklareli, Tekirdağ ve o zaman vilâyet olan Gelibolu
yerleşim yerleri.
(1) I. Balkan Savaşı sonrası Batı Trakya Bulgaristan’ın işgaline uğramıştı. I. Dünya Savaşı’ndan yenik çıkan Bulgaristan, 27 Kasım 1919 tarihinde Bulgaristan ve İtilâf Devletleri arasında imzalanan Neully (Nöyyi) Antlaşması ile kaybettiği diğer topraklarla beraber Batı Trakya’dan da çıkmak zorunda kaldı.Bundan sonra önce 4 Eylül 1919’ da İskeçe’ye Yunan askeri girdi.18 Nisan 1920’de toplanan San Remo Konferansı’nda ise Doğu ve BatıTrakya’nın Yunanistan’a bırakılması kararlaştırıldı. 14 Mayıs 1920’de de Yunan askeri Gümülcine ve Dedeağaç’a girdi. Bunun üzerine Yunan İdaresi’ne geçen Doğu Trakya; Batı Trakya ile beraber Geniki Diikisi tis Thrakis (Γενική Διοίκησης της Θρακης/Trakya Genel İdaresi -Vilâyeti) adı altında yeniden teşkilatlandırılarak; bugün Doğu Trakya’daki Edirne, Kırlareli,Tekirdağ ve Gelibolu ve Batı Trakya’daki Gümülcine İskeçe ve Dedeağaç illeri Eyalet Merkezi statüsü verilen Edirne’ye bağlanmışlardır.
Comentarios